Инвестиция ж не оны теориялары

метки: Инвестициялы, Амтамасыз, Бойынша, Инвестиционный, Инвестиция, Экономикал, Шетелдік, Дегеніміз

Жоспар :

I-Кіріспе

1.1 Инвестицияның мәні , қызметі .

1.2 Экономиканы мемлекеттік реттеудегі негізгі инвестициялық бағыттар.

ІІ-Негізгі бөлім.

2.1 Қ. Р–ң инвестициялық қызметін жүзеге

асыруы мен оның маңызды мәселелері.

2.2 Еліміздегі шетел инвесторлрының рөлі және оның қызметтері.

Қорытынды

Қолданылған әдебиеттер

Мемлекеттің инвестициялық тартымдылығын қамтамасыз ету жолдары.

Кіріспе

Bul takyrypty alandagy maқsat elimizdin investmentlyk sayasattyk rolin, yani alatyn ornyn, maңyzdylykyn, tauelsiz elimizge kazhettiligin atap kursetu .

Оған дәлел 2005 жылдың 18-ақпандағы Елбасы Н.Ә. Назарбаевтың Қазақстан халқына Жолдауы. Онда элимиздин 1990- жылдардык базисная экономика. Қазақстанның іщкі өнімінің екі есе ұлғаюына, нарықтық экономиканың құрылуына инвестицияның тигізген әсері мол болды. Жолдауда «Экономика $ 30 млрд. АШШ и тикели влетели как тартылды. Бұл бүгінгі гінгі ты, тымди әри сенимди әриптес экенин барша инвесторларға курсетеди. Өйткені инвестиция дегеніміз табыс табу және капиталды ұлғайту мақсатымен өндірістік және басқа да қызметтерге қаржы жұмсау болып табылады, яғни қаржы үнемі жұмыс істеуге басқаша айтқанда, қандай да бір табыс түсетін жұмысты немесе іске жұмсалынуы тиіс. Елбасы Н.Ә.Назарбаевтык ек алгашгы, янни 1997 жылы 10-Казанда Алматы каласында аткен республика белсендилеринин жиналысындагы «Казахстан — 2030» барлык казакстандюктардык усип-уркендеуююй, уздаугал.

«Шетел инвестицияларын тиісінше қорғауды және пайданы кері қайтарып алу мүмкіндіктері бұрынғысынша назарда бірінші кезектегі мәселелер қатарында ұсталады.» -деп атап өтілуі инвестициялардың еліміздің экономикасын дамытуға қажеттілігін көрсетеді.

2003 жылдың 9-сәуірдің Президенттік Қазақстан Жолдауында үкімет 2015 жылға дейінгі Индустриялық — инновациялық даму бағдарламасын әзірлеген:

Инвестициялық сипаттағы тікелей мемлекеттік шығасылардың жылына орта есеппен 38 миллиард теңге (250 миллион доллар) болатынын жоспарлап отырмыз. Bұl Karazhattyk edәuir bөlegi ndiristik zhne Gylymi infraқұrylymdy zhasaktau men zhagartuғa zhumsalatyn bolady.

Промышленники — инновацияслык даму баадарламасын иске асыру мақсатында даму Институттарный жуеси құрылада әри капиталданатын болады.

Соның ішінде, қазірдің өзінде жинақтаушы, сондай-ақ тұрақтандырушы уәзипалар атқарып жатқан Ұлттық қор бар.

Деньги и их роль в экономике

... просто припрятываются - дома, в банковских сейфах. В XX в. исполнителями роли “плохих” денег выступали банкноты, вытеснявшие из обращения золото. Итак, исторически деньги выделились из ... представительную стоимость в обращении, выполняя роль покупательного и платежного средства. Эмитентом бумажных денег является казначейство. Государство использует выпуск бумажных денег для покрытия своих расходов. ...

Қазақстанның инвестициялық қоры құрылатын болады. Ол капиталына препарик ататису аргылы косилган оны жогары тауарлар онндиретин казакстандык компаниалардык урылуйна журдемдесуге тис.

Ғылыми — техникалық және кәсіпкерлік салалардың тұрақты өзара іс — қимылын қамтамасыз ету мақсатында Инновациялық қор құрылып, оған инновациялар мен венчурлық кәсіпкерлікті дамыту мен енгізу жөнінде неғұрлым кең өкілеттіктер жүктеледі.

Инвестициялық саясат

Экономика саласынд 2004 жылы экономалык орлеудин барынша жогары каргынына жету басты миндет ретинде алка койылып отыр.

Манык узи инвестициилардык тез усуине жне жпы ышки онимдеги жинактау нормасын артуйна тикели баянисты.

Экономика. Сонни ішінде мемлекеттик инвестларді Іж жунінде 2 дня 4 пайза дейингі симіне жету шарт.

2003 жылы мемлекеттік бюджеттің асыра орындалатыны, сөйтіп көкейге қонымды маңызды деңгейге — бір триллион теңгеге жақындайтыны қазірдің өзінде білініп отыр.

Сондытан, 2003 г жылдың ишінде — как бюджетти нақтылай түсу кажет, ал экономиканы стратегиқ зарплата жумыс ігосударствін мемлекеттік ири кусіпорындар акцияларынык пакеттерін сатудан алынтан.

Осыкан сейчас мужчины укиметке 2003 жылдык бюджет в депутат парламента нақтыладан кеде артылған каражатты жинақтауа, сондай-ақ алеуметтик дамуға бағыттауды тапсырамын.

Мемлекеттік инвестициялар

• Даму банкінің жарғылық капиталын ұлғайтуда және оның кредиттік жадығатын молықтыруға – 12 миллиард теңге;
• құрылатын Қазақстан инвестициялыққорының жарғылық капиталына – 23 миллиард теңге ;
• құрылатын Инновациялық қорға – 36 миллиард теңге;
• Экспортты сақтандыру жөніндегі корпорация құру үшін -7.7 миллиард теңге жіберуді ұсынамын.

Жеке инвестициялар

Банктердің жиынтық меншік капиталы бір жылдың ішінде үштің біріне ұлғайып, миллиард доллардан асып түсті, ал экономикаға берілген кредиттер соңғы үш жылда 4.5 есе көбейді.

Мэнни бери де экономалык орлеудин жогары каргынын камтамасыз этеди жане демеп отырады.

1.1 Инвестицияның мәні, қызметі.

Инвестициялар деп, Инвестиция дегеніміз

Бұл жоғарыда айтылған процеспен екі фактор байланысты болып келеді. Оның біріншісі – уақыт, ал екіншісі – тәуекелдік . Sonymen Катар инвестиционный экономалык асудин негизи бола отырып, элдин алеуметтик дамуйна жадаи жасайды. Осы айтылғандармен қатар инвестиционная экономикақ дамудың жғарғы жне турақты қарқынын алыптастырудың, ғылым- техническийқ прогресс, жетистиктерин сирудин, инфрақұрылымды дамытудың факторы санадызды.

Нақтылық инвестиция дегеніміз

Қаржылық инвестиция дегеніміз

Қаржылық инвестициялар иелену мерзіміне қарай мынадай категорияларға жіктеледі:

• а) қысқа мерзімдік иелену- иелену мерзімі бір жылға дейін;
• ә) ұзақ мерзімдік – иелену мерзімі бір жылдан артық;

Инвестор – қор нарығында құнды қағаздарды сатып алушылар болып табылады.

Ұлттық инвестор дегеніміз

Инвестиция дегеніміз

• жеке инвесторлар (жеке адамдар).

• инстиуттандырылған инвесторлар (банктер , инвестициялық қорлар , зейнетақы қорлары , тағы басқалары).

Инвестициялық саясат дегеніміз, Тікелей инвестиция дегеніміз

Ал, столица дегенимиза — тауар ндирисинин жумыс коши тауарга айнала бастаган кезинде пайда болады. Капиталдык алгашгы корлануй процесс тиклей ндирушилер ндирис құрал- жабдыйтары капиталист кусипкерлердин колына жинақтала бахстады. Өндіріс құрал жабдығынан айырылған жұмысшы өз жұмыс күшін капиталистерге сатуға мәжбүр болды. Процесс вел капиталистический тауар Ондирисинин Ондириске айналуйн курсетеди.

Инвестиция саясаты

... инвестиция негізгі қажеттілік болып табылады. Алайда инвестиция қажеттілік ретінде қолайлы стратегия мен тактиканы талап етеді. Кәсіпорынның инвестициялық саясаты олардың таңдаған инвестициялы ... стан экономикасы алып отыр. Дүниежүзілік банк біздің елімізді инвестициялар ... мүмкін. Инвестиция дегеніміз – табыс ... ң нарықтық экономика мемлекеті ретіндегі танылғ ... аспектісі - шетел инвесторларының қатысуы ж ...

Капиталды әлем елдерінде пайдаланудың негізгісі мыналар :

1. Инвестициялаушы елдегі капиталдың мол қорлануы;

2. Дүниежүзілік шаруашылықтың әр түрлі бөліктеріндегі капиталға сұраныс пен ұсыныс арасындағы тепе-теңдіктің бұзылуы;

3. Жергілікті рынокты монополизациялау мүмкіндігі;

4. Капитал экспортталатын елде арзан шикізат пен жұмысшы күшінің болуы;

5. Саяси тұрақтылықтың және қолайлы инвестициялық ахуал;

Капиталды шетке шығару мына нысандарда жүргізіледі:

• өнеркәсіп, сауда т.б. кәсіпорындарына тікелей инвестициялар ;
• портфельдік инвестициялар (шетелдік облигацияларды, акцияларды және басқа да құды қағаздарға алу үшін);

— Ішкі инвестициялық ресурстар өте тапшы бүгінгі экономикалық жағдайда экономиканы тұрақтандыруға , реформаларды тереңдету және құрылымдық өзгерістерді жүзеге асыру шетел капиталын тартпайынша мүмкін емес.

Шетел инвесторы, Шетелдік инвестиция дегеніміз-

Шетелдик инвестицийларин тарту саясаты 1991 жылдан басталып, онтижелер беруде. Шетел капиталын басгаратын казахстан эксимбанки, сырттан каыз алу жуниндэги комитет инвестилар жуниндэги комитет туризди органдар урылды. Сөйтіп Қазақстанда шетел капиталы үшін қолайлы ахуал ққалыптасты.

Шетел инвестицияларын тартудың басты бағыттарына тіршілікті қамтамасыз ету салалары мен экспорт бағдарындағы өндірістер – мұнай-газ және мұнай – химия салалары , электр энергетикасы , металлургия , коммуникация және де Қазақстан дәнді дақылдапр , жүн , мақта т.б. ірі өндіруші болу себепті, ароөнеркәсіп кешені жатады. Манай-газ саласында кош-куат мунай мэн газ Ондирип, экспорт шыгарауды арттыруга сырткы мунай абырлары мэн ішки газ абырларын салуға жумсалады.

1995 жылдың шетелдік инвестициялардың көлемі 235 млрд. $-ға артып, 2.6 трлн $ деңгейін жетті. Шетелдик инвестларды тартудык мызды кузі-портфельные инвестицииларды . Олар ип корпорация лардык, мемлекеттик жуне жекеменщик банктердин облигации карыздарын каржыландырады.

Қаржы емес активтерге жұмсалған инвестициялар

қаржы емес активтерге инвестициялардың

2004 жылғы қаңтарда негізгі капиталға инвестициялар 56.9 млрд. теңге болды, бұл 2003 жылдың қаңтарымен салыстырғанда 17.2%көп.

2004 жылғы қаңтарда инвестицияның өсуі республиканың 12 өңірінде байқалды. Ең көп өсу Жамбыл (4.8 есе), Павлодар (2.2 есе), Оңтүстік Қазақстан(1.6 есе), Қостанай , Атырау, Қарағанды (1.4 есе) облыстары мен Астана қаласында да (1.9есе ) байқалды. Өсім сондай-ақ Шығыс Қазақстан , Ақмола, Қызылорда, Алматы облыстарында мен Алматы қаласында да (4-13%) байқалды.

Өткен жылдың қаңтарымен салыстырғанда инвестиция көлемінің төмендеуі Ақтөбе (45%), Батыс Қазақстан (44%), Солтүстік Қазақстан мен Маңғыстау (6%)облыстары байқалды.

Мұнай өндіру және табиғи газ (негізгі капиталға инвестициялардың жалпы көлемінен (61%) , жылжымайтын мүлікпен операция (12%), өңдеу өнеркәсібі (8%), көлік және байланыс (4%)) басым салалар болып табылады.

Капитала акционерного общества учет собственных акций долей выкупленных ...

... счет 80 «Устав-ный капитал» и дебетуют счета учета источников увеличения ус-тавного капитала: «Добавочный капитал» -- на сумму добавочного капитала, направляемого на увеличение уставного капитала; «Нераспределенная прибыль (непокрытый убыток)» -- на ...

Шетел инвестицияларының жалпы республикалық көлемінің ең көп үлесі Атырау (46%) және Батыс Қазақстан (33%) облыстарында игерілді.

Инвестициялық қызмет дегеніміз –, Негізгі капиталға жұмсалған инвестициялар

2002 жылы Қазақстан Республикасындағы инвестициялық қызметтің нәтижесі- қаржы емес активтерге жұмсалған 1307.2 млрд. теңге инвестицияны игеру болды, мұның 1100 млрд. теңге инвестициясы негізгі капиталға жұмсалған. Қаржы емес активтерге жұмсалған инвестициялардың жалпы көлеміндегі негізгі капиталға жұмсалған инвестициялардың үлесі 84.2% құрады. Негізгі капиталға жұмсалған инвестициялар көлемі 2001 жылғымен салыстырғанда 10.6 %-ға (2001 жылы-44.7%-ға; 2000 жылы – 48.5%-ға ; 1999 жылы – 33.0%ға ) өсті.

Негізгі капиталға жұмсалған инвестициялар көлеміндегі ірі кәсіпорындар дың үлесі – 47.0%, орташаларынікі -27.9%, шағындарынікі – 23.9% , халық үлесі – 1.2% құрады.

Негізгі капиталға жұмсалған инвестициялардың түрлік құрылымына сәйкес тұрғын емес үйлер мен ғимараттарға кеткен шығындардың үлесі 45.0% құрады, бұл 2001 жылғы көрсеткіштен 9.6пайыздық пунктке артық. Тұрғын үйлерге салынған салымның үлесі 0.6 пайыздық пунктке өсіп, 4.8% құрады.

Машиналарға, жабдыққа, құрал-сайманға, керек- жарақтарға кеткен шығындардың үлесі 1.6 пайыздық пунктке төмендеді.

Негізгі капиталға жұмасалған басқа шығындар 131 млрд. теңгені құрады, оның 89.1% геологиялық барлауға жұмсалған.

Өңдеу өнеркәсібі салалары арасында металлургия өнеркәсібінің үлесіне ғана негізгі капиталға жұмсалған инвестициялар көлемінің 44.4%тиеді.

Көлік және байланыста негізгі капиталға жұмсалған инвестициялардың елеулі үлес салмағы құбырлармен айдауға (42.3%) әуе көлігіне (15.4%) және электр байланысқа (19.8%) келеді.

Негізгі капиталға жұмсалған инвестициялардың көлемі ауыл шаруашы- лығында бұрынғысынша мардымсыз (1.3%).

Негизгі капиталға жумсалған инвестициилардык леми де табіғат коргау шараларына мардымсыз болды.

Негізгі капиталға жұмсалған инвестициялардың жалпы көлемінде үйлер мен ғимараттарды күрделі жөндеуге кеткен шығындар үлесі 13.3%құрады,бұл 2001 жылғы көрсеткіштен 4.2 пайыздық пунктке артық. Күрделі жөндеуге кеткен шығындардың жалпы көлемінен үйлер мен ғимараттарға – 52.3%, машиналар мен жабдықтарға кеткен шығындар 47.7% құрады.

1.2 Экономиканы мемлекеттік реттеудегі негізгі инвестициялық бағыттар.

Республиканский Алеуметтик — экономика дамуйн басгараудык түпкілікти жңа жүүесин көшу веспе протесты бастий мәселелерин анқтауа себепши болады. Олардың бірі болып инвестициялық қамсыздандыру мәселесі табылады. Кушудин алгашкы кезениндэ за шыгаратын негиздер мэн уйымдык рымдарды уру, сондай-ак, республиканский каржылык ресурсстарын пайдалану мен шетел инвесталарын тарту жанизиндегі сру.

Қазақстандағы мемлекеттік инвестициялар жүйесін оңтайландыру мақсатымен инвестицияларды басқарудың заң шығаратын негізі мен органдары құрылды. Осы мәселе бойынша шаралардың біртұтас кешені қабылдануда. Соның ішінде, “Шетел инвестициялары туралы ”Заң (1991ж.);

Бұл құжаттар елдегі инвестициялық процесті басқарудың негізін қалады; жұмыс орындарын құру, инфрақұрылымды дамыту , елдің өнеркәсіптік және техникалық потенциалын дамытудың өсу қарқыны мен әртараптандыру саласында мемлекеттік инвестициялық саясатты жүзеге асыру мен көптеген экономикалық мәселелерді шешудегі органдардың дұрыс жүйесін , олардың функциялары мен міндеттерін анықтады.

Учет и аудит собственного капитала

... целью в дипломной работе определены следующие задачи: раскрытие экономической сущности капитала, анализ классификации капитала предприятия; осветить состав и структуру собственного капитала организации; рассмотреть задачи учета и аудита собственного капитала предприятия; охарактеризовать применяемые методы бухгалтерского учета собственного капитала на исследуемом ...

2000 жылға дейінгі кезеңнің индикативті жоспарының жорамалы бойынша отандық пен шетел инвесторларының жеке капиталын салудың басым бағыттарына төмендегілерді жатқызу мақсатқа сай болады: жеңіл өнеркәсіптің , агроөнеркәсіптік кешеннің өңдеуші салаларының , машина жасаудың , құрылыс материалдары өнеркәсібі мен мұнай , химия өнеркәсібінің жаңа кәсіпорындарын салу мен реформалар жүргізу.

Орталықтандырылған столица салымдары есебинен алеуметтик зал объектілерин рылысын мқсатты республики бағдарламалар шеңберинде жзеге асыру карастырылады.

Мемлекеттік инвестицияларды басқару 4 жеке кезеңде жүзеге асырылуы қажет:

1. Жоспарлау;

2. Бағдарламалау;

3. Бюджетті дайындау;

4. Орындау;

— Жоспарлау кезеңінде әлеуметтік – экономикалық дамудың орта мерзімді бағдарламасы мен оны макроэкономикалық деңгейде, сондай-ақ ,әрбір секторға қатысты алғанда да жүзеге асырудың стратегиясын құру мәселесі шешіледі. Bұl kzeңde investmentlardy zhzege asyru boyinsha ұsynystardy tandau men aldyn ala baғalaauғa basty nazar audarylady. Бұл үшін салалық министрліктер жобаларды қаржылық- экономикалық бағалаудың жалпы қабылданған әдістемесі негізінде ұсынылатын жобалардың сипаттамасы мен бағалануы болуы қажет, жуықтағы бірнеше жылға арналған инвестициялар бойынша ұсыныстарды дайындауы керек.

Baғdarlamalau kezenindegi basty maқsatzhosparda bekitilgen maқsattardy Kyzmettin memlekettik baғdarlamalaryna өzgertu. Мемлекеттік инвестициялар бағдарламасына (МИБ) инвестициялар бойынша ұсыныстарды ұзарту бюджеттік процеске арналатын таңданудың сол бәсекелестік қағидаларына негізделуі қажет.

Қаражат бөлу жөніндегі шешімдер мынандай факторларды ескеруі қажет:

• бюджет орындалатын , макроэкономикалық жағдай;
• инвестициялар бойынша ұсыныстардың нақты аспектілері , соның ішінде экономикалық аспектілер.

Егер инвестициялық жобаларды (кеңес беру мен сатып алуда талдау) жүзеге асыру бюджеттік мекемелерінің міндеті болып табылса, инвестициялық жобаларды қауіпке жиі қойса, әсіресе қаражатты артық жұмсауда, мәселелерден аулақ болу үшін сақтықтың қосымша шараларын қабылдау қажет.

Қазақстанға ең алдымен, мемлекеттік инвестицияларды тиісті инстиутуционалдық жүйесін құру мен жоғарыда аталған функциялардың (жоспарлау, бағдарламалау, бюджетті дайындау және оны орындау) ұйымдық пен тиімді орындалуын қамтамасыз ету қажет.

Тікелей инвестицияларды мемлекеттік қолдау.

Қазақстанда “Тікелей инвестицияларды мемлекеттік қолдау туралы” Заң (28 ақпан 1997 ж.)қабылданған. Онда инвестиционный кызмети-инвестларды жзеге асыру обработчики баянисты кусипкерлик кызмет деп курсетилген.

Тікелей инвестицияларды мемлекеттік қолдау ең алдымен келесілерден тұрады:

• инвестициялық қызметті қамтамасыз етудің заң шығарушы кепілдері;
• жеңілдіктер мен артықшылықтар жүйесін белгілеу (мемлекетті сол немесе басқа кәсіпорындар мен ұйымдарға олардың қызметіне қолайлы жағдайлар жасау мақсатымен жеңілдіктер мен артықшылықтар беруі).

• Қазақстан Республикасының мүддесін инвесторлар алдында көрсетуге өкілетті, бірыңғай мемлекеттік органның болуы.

Для инвестиций tkeleylards memlekettik oldaudyk maқsattary men mindetter belgilengen.

Бул олдаудык мақсаты — сектор экономики бассиларында тауар ндирисин, жумыс пер кызмет корсетудин жедел дамуин камтамасыз ету шин колайлы климатические инвестиции жасау болып табылады.

Мемлекеттік тікелей қолдаудың ортақ мақсатына жету үшін міндеттердің бірқатарын шешу қажет:

• жаңа технологияларды , алдыңғы қатарлы техника мен ноу- хау енгізу;
• жоғары сапалы тауарлар мен қызмет көрсетуге ішкі нарықтың қанығуы;
• отандық тауар өндірушілерді мемлекеттік қолдау мен ынталандыру ;
• экспортқа бейімделген және импортты алмастырушы өндірістерді жетілдіру;
• ҚР- ның шикізат базасын ұтымды және кешенді пайдалану;
• менеджмент пен маркетигтің қазіргі әдістерін енгізу;
• жаңа жұмыс орындарын құру;
• жергілікті кадрларды үздіксіз оқытудың, олардың мамандық деңгейін жоғарлатудың жүйесін енгізу;
• өндірісті күшейтуді қамтамасыз ету;
• қоршаған табиғи ортаны жақсарту;

— Басқару процесі үшін инвестициялық жобаларды жүзеге асыруды ынталандырудың шаралар жүйесі басты мәнге ие. Соник ишінде, женілдікттер жүесі: бекітілген инвесторлардң меддесин корғау бойинша ҚР- ный берген капілдери, сондай-ақ, келисим шартқа отыру мен оны бұцуды.

Тиклеи инвестиционаларды қолдауды жезеге асыратын мемлекеттік орган, инвестллар бойинша мемлекеттік Болыпь табылады комитет. Ол ҚР- на тікелей инвестицияларды тарту жұмыстарын ұйымдастыру ; инвестициялық жобаларды жүзеге асыру бойынша мемлекеттік органдардың қызметін үйлестіру; барлық келістіруші және рұқсат құжаттарын алуды қамтамасыз ету; инвестициялық жобалардың іске асырылуын бақылауды жүзеге асыру сияқты функцияларды атқарады.

ІІ-Негізгі бөлім: Мемлекеттің инвестициялық тартымдылығын қамтамасыз ету жолдары.

2.1 Қ.Р-ң инвестициялық қызметін жүзеге асыруы мен оның маңызды мәселелері.

Ең алдымен аса маңызды екі мәселеге ерекше көңіл бөлу керек :

• біріншіден, халық шаруашылығының құрылымдық өзгерістеріне нарықтық механизм әсер ете алмайды;
• сондықтан бұл өзгерістерді мемлекет тарапынан реттеу қажет;

— екіншіден, өзгерістерді инвестициялық процестермен және шаруашылық жүргізуші субъектілердің иенвестициялық белсенділігін ынталандырумен тығыз байланыста қарастырмасақ өндірістің әлеуметтік – экономикалық тиімділігін арттыру мақсатында құрылымдық реттеу мәселесін шешу мүмкін емес. Сондай — ақ, болашқтағы ғылым негиздельген крылымдык өзгеристердин ажеттілігі — сырец экономика басқарудык жогарғы деңгеиинде инвестиционноқ шешимдер қбылдайпата қаты болаты.

Экономика. Басқаша айтқанда , жалпы мемлекеттік экономикалық саясат- макроэкономикалық ; салық және аймақтық деңгейлерде құрылымдық саясатты қалыптастыру негізгі болып табылады .

Макроэкономика салага тайландыру ісі халық шаруашылыкының салалық ралимына да сер этеді . Өйткені мұнда өзгерістерді жүзеге асырудың маңызды тетігі- макроэкономикалық жағдайға айтарлықтай әсер табылады. Республикамыздык жадайнда салалык крылымнык тиимди жадайын анйктау — экономика шикизаттык бакытын жою жюне онеркусипти дамыту мселелеримен тыкыз баиланысты.

Мемлекеттин крылымдык саясаты, его макроэкономика aldymen deңgeide investlyқ sheshimder kabyldap, zhuzege asyru argyly, yani krylymdyk zhne investitsiyalyk sayasattardy tykyz bailanystyrganda yana.

Инвестициялық саясат маңызды үш бағытта жүргізіледі:

• мемлекеттік бюджттік қорларды пайдалану арқылы;
• ішкі несие қорлары мен жеке заңды тұлғалардың өзіндік қаражаттарын тиімді қолдануды ынталандыру арқылы;
• шетелдік инвестициялар тарту мен тиімді пайдалану механизмі арқылы;

— Осы бағыттар ішінен басымдысын таңдап алу және халық шаруашылығының барынша тиімді аймақтық- салалық құрылымын қолдау мақсатында олардың үйлесімін қамтамасыз ету – мемлекеттің инвестициялық саясатының негізін құрайды. Ony kalyptastyru barysynda Казахстанские республикиsynyk Президенты bekiteten kardeli ulttyk baadarlamalardy iske asyru kazhettigi de eskerilady.

Іс жүзінде , белгілі мақсатқа қол жеткізуді көздейтін мемлекеттің құрылымдық- инвестициялық саясатының бағыттары мен көрсеткіштері сандық жағынан айқындалып, атқарылатын мерзімі бойынша анықталуы тиіс.

Al bul, uz kezeginde, meddeler, ресурсная база, механизм, предметы мужчин осы sayasatta zhzege asyru processinin uzi de salalardyk, aymagtar men tatastay khalyk sharuashylykynyk orta merzyne uzaqykyla. Мысалга, нарыктык атынастар саласы дамыкан элдордин мемлекет кызметинде келесидей азара баяныс аник байгалады .

Экономиканы реттеу жөніндегі мемлекет шараларының өзара байланыстығы:

Жогарыдай зара баянисты матрицалық модель торинде курсетуге болады . Онда онык баланстый нәтижелерин анқтап, экономика — математикақ эсептейлер жургизу жунэ малиметтерди бир жуеге келтируге болады. Они Карапайым кесте туринде, бухгалтер Косарланған жазу диси аргылы толтыруға болады.

Қазіргі жағдайларда ҚР Үкіметінің құрылымдық саясаты біздің ойымызша келесідей мәселелерді қамтуы тиіс:

• дайын өнім шығару арқылы экспорттық әлуетті арттыратын салалар дамуына басымдық беру;
• ішкі нарық талаптарын қанағаттандыратын және импортты алмастыратын өнім өндірісін кеңейту ;
• негізінен отандық өндіріс есебінен халық шаруашылығы барлық салаларының өндірістік аппаратын жаңарту;
• халық қажеттіліктерін қанағаттандыруға бағытталған салалар дамуын қамтамасыз ету ;
• экономиканың аграрлық секторының дамуын тездетуге бағытталған қаржы және несие қорларын арттыру және т.б.

2.2 Еліміздегі шетел инвесторларының рөлі және оның қызметтері.

Шетел инвестицияларын тартудың тарту арналары мен нысандары бар.

Шетел капиталы 3 арна бойынша түседі:

• экспорттық несиелер: инвестициялық және тауарлық;
• дамуға ресми көмек: қаржылық жэәне техникалық;
• инвестициялар: тікелей және портфельдік.

Кредитор (несие беруші) – елден тауарларды немесе қызметтерді сатып алу шарты бар экспорттық несиелер . Инвестиционноқ несиелеры технологически продвинуты, жабдықты женщины басканы жеткизип беру мақсатымен, ал тауарлык несие-дайын тұтыну тауарларын жеткизип баусканы жеткизип берилэді.

Дамытуға ресми көмек мемлекетке өкімет аралық денгейде көрсетіледі. Мунда техналык кумек дегенде — р түрли салаларда кызмет курсету: ойту, кенес прендо, жумысты ұйымдастыру мен ойту барысында қолданатын жабдый кіреді.

В экономику Инвестиционной республики влетела столица акымы ретинде тусиндіріледі. Олардың 2 нысаны бар:

• тікелей;
• портфельдік.

Олардык бириншиси, кусипкердин узине тауекел ала отырып, республика экономика.

Қазіргі кезеңде тікелей инвестицияның басымдылық маңызы мойындалып келеді.

Н.Ә.Назарбаев Казахстан халкын жолдауында шетелдерден столица тартудык макызына кол бульды. Мысалы ол: «Биздин бастий кул булуимиз гулял по инвестиционному сыну Коргау музелеси. Сондытан да мен уз каулыммен мемлекеттік инвестлық комитет Ордым жуне оган тікели инвестицияны азастанда пайдалану уй турлы саясатты жургизетин бирден бир мемлекеттік ұым мәртебес.

Тыкелей вложения алушы старец карыздык миндеттем алкызбайды, сонимен бирге шетелден баскару жане технические специалисты тәжірибелер алуға мумкиндик береди. Бундайская технология беру артқшылығы столицы ынының келуинен де басым цеді.

Тикелей инвестиции Алемдик экономикаа жуне онык журеги халыгаралык бизнеске элеули әсер этеди. Экономикалық көзқарас және фирмалар тарапынан оған мыналар жатады:

• өзі үшін тұрақты нарықты тікелей қамтамасыз ету немесе үшінші ел нарығына шығатын басқыш ретінде қолдануы;
• өзінің “ішкі нарығын” құру, оның кейбір секторлары басқа елдерде орналасуы мүмкін;
• өз мүддесін аймақтық және кең ауқымды халықаралық деңгейде мемлекетаралық қатынастарға еңгізу.

Әлемдегі елдер тобының тікелей инвестициясының көлемі

Елдер тобы	Импортшы	Экспортшы
Бүкіл әлем Өнеркәсібі дамыған елдер Дамушы елдер Орталық және Шығыс Еуропа елдері	3456 2349 1044 62	3541 3192 342 6,7

Тиклей инвестиционный халыгаралык козгалысынык кулеми жунинде келеси малиметтер сипаттайды. 1997 жылғы 400,5 млрд. доллар өсімінің көп бөлігі(233,1 млрд. долл )- өнеркәсібі дамыған елдер, 48,9 млрд. долл.- дамушы елдер (оның ішінде 45,3 млрд. доллардан астам – Қытай үлесіне ) және 18,4 млрд. долларға жуығы- Орталық және Шығыс Еуропа (Ресейді қоса ) елдері үлесіне тиді.

Инвестициялардың негізгі бөлігі және оны іске асырушы Трансұлттық корпорациялар “үштікке “ (АҚШ, Еуропа Одағы және Жапония) шоғырланған .

Қорытынды

Шетелдик ткелей вложения асу себептери жуне котилетин Ордистери туралы мыналарды айтуха болады.

Халыгаралык столица жылжуйнык негизги катысушылары жэңилдикти инвестиционный режим эрекшелинетин бузина эмес, нарыктык үдеристер белсенд дамыган бузина жатады. Бл сетебтерге келесілер жатады: бәсекенин гысымы, жана технолар, жекешелендиру, укиметин олдауы. Sonymen Katar investitsialar keluine belsendi әser etetin aymaқtyk old tobyn atauғa bolady: EO, NAFTA, ASEAN, APEC, MERCOSUR. Себеби, олар бизнес аламдануйна, барлык дэңгеиде салыстырмалы инвестиции зирлеу жане қолдануа жғдай жасайды режим.

2000-2004 жылдары елімізге тікелей инвестиция тарту бағдарламасына сәйкес , «1999-2000» жылдардағы Қазақстанға шетелдік инвестицияны тарту бағдарламасының « орындалу нәтижелерін сараптай келе, еліміз экономикалық секторға шетелдік инвестицияны тартудың тиімді аймағы атанды деуге негіз бар. Бұл пікірді шетелдік экономика сарапшылары да қуаттайды.

1993-2001 жыл аралығындағы біздің елге тартылған тікелей шетел инвестициясының жалпы көлемі 16.98 млрд. АҚШ долларын құрайды . 1999 жылы экономикамызға қозғау салған шетел инвестициясының жалпы мөлшері , 1.85 млрд. АҚШ долларына тең келіп, 1998 жылға қарағанда 1.5 есеге өскені айқындалды. Ал , 2000 жылы 1999 жылмен салыстырғанда оның көлемі 49 пайызға өскені , яғни 2.75 млрд. АҚШ долларына жеткені белгілі болды. Шетель каражатыны казахстаннык «тайгазанына» келип тусуй жуне онык кулеминин кобею элимиздин алемдик компанияларга онай бастаганын курсетеди. 2001 жылы шетелдік инвестицияның көрсеткіші , мамандар есептеуінше, 4.41 млрд. Ақш долларын құраған. Investmentslyk belsendilik Kazakstanda Reseiden de zhogary drezhede ekenin myna mulimetten — aқ aңғaruғa bolady . 1998 жылы жекелеген инвесторлар Ресей экономикасына 25.8 пайыз қаржы салса, Қазақстан нарығында ол көрсеткіш 65 пайызға жуықтайды. Қазақстанда инвестициялық ағымның жылдан- жылға көбеюінің басты себебін жаңа мұнай- газ кеніштерінің ашылуымен түсіндіруге болады . Жыл сайын элимизге келетин шетел инвестиционные сыновья 70 пайызы тау-кен Ондиризин, онык ишинде мунай — газовый секторина жумсальса, 10 пайызка жуйгы ауыл шаруашылыгымен айкайнер.

В Таңда Ондіристік Инфрақұрылым Саласында 27 Келісім — Шарт Негізінде Шетель Инвесторлардс Жумыс Истеп Жатыр. Олар бюджетімізге 689 млн . АҚШ доллары көлемінде « көк қағазын» сала отырып , 3.1 мың жаңа жұмыс орындарының 60 пайызын шетелдіктер иемденеді екен .

Үкіметіміз шетелдік инвесторлармен ауылшаруашылығы саласына қатысты жалпы саны 14 келісім – шартқа отырып, 27 млн . АҚШ долларын қолма – қол иемденіп , 1.6 мың жұмыс орнының ашылуына мүмкіндік жасады.

Президент соңғы жылдары Астананың әлеуметтік – экономикалық жағынан гүлденуіне баса назар аударып жүр. Сондыктан болар, Астанайк крылыс — сулет жне зге де экономалык салаларында 20 млн. Грн. АҚШ долларов көлеминде инвестиционный тартылып, 2001 жылдык узинде — ақ 291 жумыс орнын ашты.

Әлемдік экономикадағы Қазақстанның интеграциялық қозғалысы жыл өткен сайын артып келеді . Мәселен, 2001 жылы шетелдік инвесторлармен 16 келісім – ьшарт жасалып , 817 млн . Ақш доллары көлеміндегі капитал ел экономикасына араласты.

Бұл – 200 жылға қарағанда 7.6 есе , 1999 жылға қарағанда 1.4 есе көп . Шетель алпауыттарынык казахстан бюджетинин жыртыгын жамауна себин тигизуй эл экономиксина шетелдик инвестиционный тартудык халыгаралык нормаларына суйкестендируге, янни жетилген ульттыкыные жамаунатына. Айталык, эль Онеркусибинин Оркен жаюйна бахытталып жаткан шетелдик инвестиционный жапы курсеткиші капиталдык 31 пайызын урап отыр.

Еліміздегі негізгі капитал көздерінің ең қомақты инвестициялық жобалары деп мыналарды айтуға болады :

• Нидерланды – 580 млн. АҚШ доллары («Испат Кармет» ААҚ);Корея – 25.1 млн. АҚШ доллары («LG ELECTRONICS»компаниясының ірі жобасы);

• Түркия – 39 млн. АҚШ доллары («Эфес – Қарағанды сыра жасау зауытының» ірі жобасы);
• Лихтенштейн – 17 млн . АҚШ доллары («АБС орталығы» ААҚ);
• Ұлыбритания – 11.7 млн .

АҚШ доллары («Лосан – Мардон» ЖШС-нің ірі жобасы).

Аралыгында инвестлык жобаларды иске асыру нтижесинде келисим-шарт бойиншат 40мюнан астам жана жумыс ориндары ашылды, 1168.5 млн. АҚШ долларының өнімі өндіріліп, оның ішінде 113.7 млн. АҚШ долларының өнімі экспортталды. Кіріс министрлігінің мәліметтеріне сүйенсек, бюджетке 31.4 АҚШ доллары көлеміндегі түсімдері түскен.

Алайда, шетелдик инвестиционный тарту барысында от куп кедергилер бар куринеди . Олар мыналар :

• Қазақстан нарығының іскерлік белсенділіктің төменілігі;
• Реттеуші шаралар шалағайлығы ;
• Өтімді қаржы құралдарының азаюы , төлем күшінің әлсіздік дағдарыстың орын алуы ;
• Шынайы ақпараттың жеткіліксіз болуы ;
• Investmentslyk sayasattyk Utymdy zhuyesin kalyptastyru ushin memleket Damu budget, ulttyk munay — gas Kory, memlekettik neie uyymy siyaty karzhylyk Institutetar men Mechanismoderge mun взять занозу.

Қолданылған әдебиеттер:

1. «Гос. рег. рыночный экономики » — Кушлин: Москва-2000

2. «Эк. Мем. Рет. өзекті мәселелері » Ихданов, Орманбеков: Алматы-2002

3. «Гос. рег. условиях Казахстана » Мамыров: Алматы -1998

4. «Гос. и бизнес » Мамыров, Брузатый: Алматы-1999

5. «Қ. Р. Индустриялды – инновациялық дамуының 2003-2015 ж. арналған стратегиясы » :Астана-2003